مقدمه:
در راستای ارتقاء فرهنگ شهروندی و گسترش همکاری‌های متقابل آموزشی این سند فی‌مابین معاونین فرهنگی و اجتماعی شهرداری کلان شهرها به امضاء می رسد.
ماده ۱- هدف سند:
هماهنگی و هم افزایی بین امضاء کنندگان در جهت ارتقاء فرهنگ شهروندی با محوریت هویت فردی و اجتماعی و با تاکید بر منابع دینی و بومی.
ماده ۲- تعریف واژگان:
واژگان کلیدی در این سند به صورت ذیل تعریف می گردند:
شهر اسلامی: شهری که قوانین، روابط انسانی و فضای شهری و مدیریت شهری آن بر اصول، اخلاق و احکام اسلامی منطبق باشد.
شهرنشین: کلیه افرادی که با هراعتقاد و رویکردی در فضای شهر ساکن می باشند.
شهروند: شهرنشینی که با احساس تعلق به شهر خود نسبت به حقوق و وظایف فردی و اجتماعی خود، آگاهی کامل داشته و با پذیرش تکالیف خود، در امور شهر مشارکت فعال دارد.
فرهنگ شهروندی: مجموعه ای از بینش ها، آگاهی ها، گرایش ها، مهارت ها، هنجارها و رفتارهایی است که افراد جامعه از حیث سکونت یا اقامت در شهر باید واجد آن باشند.
آموزش فرهنگ شهروندی: مجموعه اقدامات و فعالیتهای هدفمند به منظور ارتقاء فرهنگ شهروندی.
آموزش نظام مند: آموزشهایی است که دارای مخاطب متعارف می باشد، مقطعی نیست، نظام و روش آموزشی معین دارد، نتایج آن قابل ارزیابی است و ترجیحاً چهره به چهره و با واسط آموزش همراه است.
آموزش فراگیر: در این سند به هر آموزشی که شرایط آموزش نظام مند را دارا نباشد، آموزش فراگیر اطلاق می گردد.
مدیریت شهری: مجموعه نظام‌ها و فرآیندهایی که وظیفه قانونگذاری، اداره و نظارت بر امور شهر را به عهده دارند.
ماده ۳- عرصه‌های آموزش:
آموزشهای فرهنگ شهروندی در سه عرصه ذیل عرضه شود:
الف: ارتباط شهروندان با محیط شهر
ب: ارتباط شهروندان با دیگر شهروندان
ج: ارتباط شهروندان با مدیریت شهری
ماده ۴- اصول آموزش:
اصول ذیل در عرصه‌های سه گانه آموزش شهروندی مورد دقت قرار گیرند:
- تامین آگاهی ها و مهارتهای شهروندان
- زمینه سازی پرورش عقلانیت
- زمینه سازی برای قرار گرفتن محیط شهری به عنوان مظهری از نعمت‌های الهی و عامل ایجاد کننده‌ی آرامش و شور درونی
- زمینه سازی استفاده عادلانه از محیط شهری در جهت رفع نیازها
- زمینه سازی شکل گیری هویت شهروندان با توجه به مولفه های تاریخی، طبیعی و فرهنگی محیط شهری
- زمینه سازی در جهت سیر و سفر شهروندان( درون شهر و بیرون شهر ).
- زمینه سازی میل به خیر و خوبی و ترک شرور و بدی ها
- تامین نیازهای زیستی، اجتماعی و عاطفی
- حفظ کرامت شهروندان
- شفاف سازی حقوق متقابل و زمینه سازی رعایت آنها
- زمینه سازی برای گسترش حسن اخلاق اجتماعی
- زمینه سازی برای مشارکت اجتماعی
ماده ۵- رویکردهای آموزش:
رویکردهای ذیل در نحوه ارائه آموزشهای شهروندی مورد تاکید است:
الف: مبتنی بودن آموزشها بر اسناد دینی و انطباق آنها با مبانی دینی هستی شناختی، انسان شناختی، ارزش شناختی و معرفت شناختی.
ب: ارتقاء هویت شهری شهروندان
ج: ارتقاء مشارکت اجتماعی شهروندان
د: اولویت دادن خانواده شهرداری در برنامه ریزی‌های آموزشی
هـ: تاکید بر گروه سنی کودک و نوجوان در برنامه ریزی های آموزشی
ماده۶- راهبردهای آموزش:
الف: اجرای آموزشهای فرهنگ شهروندی به دوشیوه « آموزش نظام مند» و « آموزش فراگیر»
ب: لحاظ کردن اقتضائات جنسی، سنی، مذهبی، دینی، محلی و منطقه‌ای در فرایند آموزش
ج: توجه به حوزه‌های محیطی ارتباط – شامل محل سکونت، محل کار و محل‌های ارتباطی و خدماتی – جهت ارائه بسته‌بندی‌های آموزشی
د: مشارکت با نهادهای دولتی و غیر دولتی در امر آموزش شهروندان
هـ: تاکید بر ارائه محصولات و تولیدات ماندگار
و: تشکیل کمیته‌های آموزش شهروندی درون شهری در حد مدیران شهری به منظور هم‌افزایی و تعامل بین بخشی
ماده۷- همکاری‌‌ها و تعهدات:
امضاء کنندگان این سند تعهد می‌نمایند در موارد ذیل همکاری متقابل داشته باشند:
الف: برنامه ریزی، ساماندهی و هماهنگی در ارائه خدمات آموزشی مشترک به شهروندان
ب: تبادل محصولات تولیدی، دستاوردهای پژوهشی، مطالعاتی و اطلاعاتی در عرصه فرهنگ شهروندی
ج: اجرای برنامه‌ها و فعالیتهای فرهنگی مشترک
د: برگزاری کارگاهها و کارگروههای مشترک کارشناسی
ماده ۸- شهرهای دیگر کشور جمهوری اسلامی ایران با امضای این سند می توانند به جمع تفاهم‌کنندگان بپیوندند.