آتش نشانی و خدمات ایمنی

شناسنامه

فرهنگنامه شهروندی (۴): آتش نشانی و خدمات ایمنی

تهیه شده در اداره توسعه فرهنگ شهروندی

گردآورندگان:

زیرنظر: مرتضی رشیدی معاون اجتماعی و شهروندی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان

مدیر پروژه : احمد رضایی دارافشانی رییس اداره توسعه فرهنگ شهروندی

مسئول هماهنگی: وجیهه جعفری کارشناس پژوهش و آموزش اداره توسعه فرهنگ شهروندی

تدوین: سعید معتمدی-سمیرا مختاری

با همکاری:

مهندس محسن گلابی:مدیر عامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان

مسعود عنایت زاده: معاون پیشگیری سازمان آتش نشانی

فرهاد کاوه آهنگران: رئیس اداره ارتباطات سازمان آتش نشانی

محمد شریعتی: رئیس سابق اداره ارتباطات سازمان آتش نشانی

مینا پیرهادی:کارشناس ارشد           HSE  سازمان آتش نشانی

فاطمه حاتمی:کارشناس اداره ارتباطات و سایت سازمان آتش نشانی

ویراست اول: پاییز و زمستان ۹۷

معرفی

مقدمه ( معرفی) 

سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان سازمانی است وابسته به شهرداری که دارای شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری است و طبق اصول بازرگانی اداره می شود که جهت نیل به اهداف خود اقدام به اجرا موضوعات ذیل با رعایت مقررات موضوعه می نماید.

  • تهیه آمار و اطلاعات مربوط و ارتباط با مراکز اطلاعاتی ارتباط و همکاری و هماهنگی و مشورت با مراکز علمی، نظامی، پزشکی و سایر سازمانها و اشخاص ذیربط
  • شناسایی و تملک اراضی پس از تحصیل مجوز قانونی جهت تامین نیازهای مرتبط با اهداف و وظایف سازمان حسب مقررات مربوطه
  • احداث ابنیه و تاسیسات مورد نیاز
  • تعیین صلاحیت فنی و امکانات شرکتهای خصوصی و دولتی تحت عناوین مختلف اعم از طرح ایمنی یا شارژ کننده و فروشنده و سازنده ماشین ها و قطعات و ادوات و تجهیزات مختلف مربوط به امور ایمنی و نجات و آتش نشانی در سطح جامعه
  • سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان سازمانی است وابسته به شهرداری که دارای شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری است و طبق اصول بازرگانی اداره می شود که جهت نیل به اهداف خود اقدام به اجرا موضوعات ذیل با رعایت مقررات موضوعه می نماید.
  • تهیه آمار و اطلاعات مربوط و ارتباط با مراکز اطلاعاتی ارتباط وهمکاری و هماهنگی و مشورت با مراکز علمی، نظامی، پزشکی و سایر سازمانها و اشخاص ذیربط
  • شناسایی و تملک اراضی پس از تحصیل مجوز قانونی جهت تامین نیازهای مرتبط با اهداف و وظایف سازمان حسب مقررات مربوطه
  • احداث ابنیه و تاسیسات مورد نیاز
  • تعیین صلاحیت فنی و امکانات شرکتهای خصوصی و دولتی تحت عناوین مختلف اعم از طرح ایمنی یا شارژ کننده و فروشنده و سازنده ماشین ها و قطعات و ادوات و تجهیزات مختلف مربوط به امور ایمنی و نجات و آتش نشانی در سطح جامعه
  • ارکان و شورای سازمان

ارکان سازمان عبارتند از :
الف) شورای سازمان
ب) هیئت مدیره
ج) مدیر عامل
د)حسابرس (بازرس)

  • شورای سازمان مرکب از پنج نفر به شرح زیر می باشد:الف) شهردار به عنوان ریاست شورا

ب) معاونت خدمات شهری شهرداری
ج) سه نفر کارشناس به پیشنهاد شهردار و تائید وزارت کشور

تعاریف

  • تعریف ایمنی : ایمنی عبارت است از حفاظت نسبی در برابر خطرات. زیرا هیچ گاه ایمنی صد درصد حتی برای مدت کوتاه وجود ندارد. به همین دلیل از اصطلاحاتی مثل پیشرفت ایمنی استفاده می شود.

  • تعریف صنف : آن گروه از افراد صنفی که طبیعت فعالیت آنان از یک نوع باشد تشکیل یک صنف را می دهند. صنوف مشمول این قانون با توجه به نوع فعالیت آنها به ۴ گروه تولیدی، خدمات فنی، توزیعی یا خدماتی تقسیم می شوند.
  • تعریف اصناف : کلمه ی اصناف در گذشته شامل بازاریان، صنعتگران و پیشه وران مختلف می شد. امروزه پیشه وران هر حرفه، برای خود صنف جداگانه ای تشکیل داده اند.
  • فرد صنفی : هر شخص حقیقی یا حقوقی که در یکی از فعالیت های صنفی اعم از تولید، تبدیل، خرید، فروش، توزیع، خدمات و خدمات فنی سرمایه گذاری و به عنوان پیشه ور و صاحب حرفه و شغل آزاد، خواه به شخصه یا با مباشرت دیگران محل کسب دایر یا وسیله کسبی فراهم آورد و تمام یا قسمتی از کالا، محصول یا خدمات خود را به طور مستقیم یا غیرمستقیم به صورت کلی یا جزئی به مصرف کننده عرضه دارد.
  • واحد صنفی : هر واحد اقتصادی که فعالیت ان در محل ثابت یا وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی با اخذ پروانه کسب دایر شده باشد واحد صنفی شناخته می شود.
  • اتحادیه : شخصیت حقوقی است که از افراد یک یا چند صنف که دارای فعالیت یکسان یا مشابه هستند برای انجام دادن وظایف و مسئولیتهای مقرر در این قانون تشکیل می شوند.
  • پروانه کسب : مجوزی است که طبق مقررات این قانون به منظور شروع و ادامه کسب و کار یا حرفه به فرد یا افراد صنفی برای محل مشخص یا وسیله کسب معین داده می شود.
  • پروانه تخصصی و فنی : گواهینامه ای است که برداشتن مهارت انجام دادن کارهای تخصصی یا فنی دلالت دارد و به وسیله مراجع ذیصلاح صادر می شود.
  • فروشگاه های بزرگ : به فروشگاه هایی اطلاق می گردد که مجموعه ای از گروه های کالای مورد نیاز عموم را در مقیاس بزرگ و فضای مناسب عرضه نماید.
  • فروشگاه های زنجیره ای : به فروشگاه هایی اطلاق می شود که تحت مدیریت متمرکز در فروشگاه های متعدد به عرضه کالا مبادرت می نمایند. این قبیل فروشگاه ها می توانند فعالیت های اقتصادی خود را به دو بخش عمده فروشی و خرده فروشی تقسیم نمایند.

فروشگاه های مذکور به دو دسته تقسیم می شوند :

  • فروشگاه های زنجیره ای تخصصی (تک منظوره) : فروشگاه هایی هستند که تنها به عرضه یک گروه کالای خاص مبادرت می نمایند.
  • فروشگاه های زنجیره ای جامع (چند منظوره) : فروشگاه هایی هستند که به عرضه مجموعه ای از گروه های کالا مبادرت می نمایند.

           • خاموش کننده  : خاموش کنندۀ دستی به وسیله ای گفته می شود که برای مبـارزه بـا آتـش سـوزی طـرح وساخته شده است و با حداکثر ۱۴ کیلو یا ۱۴ لیتر ظرفیت مواد خاموش کن  که یک نفـر بـه راحتی قادر به حمل و استفاده از آن باشد. انواع بزرگتر این وسایل به روی چرخ ـ ارابه یـا خودرو قرار داده می شود و یا به طور ثابت در اماکن نصب می گردد.

آگاهی 

اقدامات قبل از وقوع آتش‌سوزی خانگی :

  • آتش سوزی یکی از حوادث خطرناکی است که خسارت های سنگین جانی و مالی به دنبال دارد اما بررسی ها نشان داده است ۷۵ تا ۸۰ درصد آتش سوزی ها قابل پیشگیری اند.
  • استفاده از نکات ایمنی برای پیشگیری از آتش سوزی در خانه مفید است.
  • برای محافظت از خود، شناختن ویژگی‌های اصلی آتش اهمیت دارد و باید دقت کرد که آتش سریعا گسترش می‌یابد و گاهی برای یک تماس تلفنی نیز زمان کافی وجود ندارد.
  • با توجه به اینکه آتش حتی کمتر از دو دقیقه پس از شروع آتش‌سوزی می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد اهمیت نکات ایمنی بیش از پیش نمایان میشود.
  • دود ناشی از آتش می‌تواند به مراتب خطرناک‌تر از شعله‌های آن باشد و خفگی مهمترین علت مرگ و میر ناشی از آتش‌سوزی است که نسبت مرگ و میر ناشی از آن به نسبت تلفات ناشی از سوختگی سه به یک است.
  • استنشاق هوای فوق‌العاده گرم می‌تواند ریه‌ها را بسوزاند همچنین گازهای سمی تولیدشده در آتش، افراد را گیج و خواب‌آلود می‌سازد، بنابراین آتش به جای این که بیدارتان کند، شما را به خواب عمیق‌تری فرو می‌برد.

توصیه ها

اقدامات قبل از وقوع آتش سوزی خانگی :

  • هنگامی که حریقی خانه شما را در برمی گیرد باید عکس‌العمل سریعی از خود نشان دهید.
  • در اولین گام باید بدانید که برای ایجاد آتش سه رکن اساسی نیاز است که به آنها اجزای مثلث آتش گویند و عبارتند از : مواد سوختنی، اکسیژن و گرما که برای مهار آن باید نسبت به حذف یک یا تمامی آن‌ها اقدام کرد.
  • اطمینان حاصل کنید که پنجره‌ها و پله‌های اضطراری سالم هستند و در صورت لزوم می‌توانید به راحتی از آنها استفاده کنید، همیشه‌ راه‌های خروجی را تمیز و خالی نگه دارید در ساختمان‌ها، خروج اضطراری را پیش‌بینی و وسایل اطفای حریق را کنترل کنید.
  • برای خروج اضطراری از ساختمان مسکونی حداقل دو راه را تعیین کنید.
  • هنگام خروج از محل، حتما شیر اصلی ورودی گاز به ساختمان را ببندید.
  • وسایل برقی و اتصالات آنها را با دقت کنترل کنید تا از استاندارد بودن آنها مطمئن شوید.
  • کپسول اطفای حریق را در منزل نصب کنید و روش بکارگیری آن را به خانواده‌ بیاموزید.
  • نصب سیستم‌ اطفای حریق اتوماتیک را در منزل مد نظر داشته باشید.

قوانین

۱-ضوابط و دستور العمل های سازمان آتش نشانی در مورد ایمنی ساختمان ها

الف) ضوابط و مقررات ایمنی سازمان در مرحله طراحی
۱- ضوابط مربوط به فاصله ساختمان ها از یکدیگر با توجه به نوع کاربری

۱-۱- جایگاه های سوخت از قبیل عرضه بنزین و گاز محل استقرار مخازن حداقل هفت متر فاصله از پلاک های مجاور و معبر عمومی رعایت گردد و ابعاد پلاک جایگاه با توجه به این مورد در نظر گرفته شود.
۲-۱- عدم احداث ساختمان ها با کاربری: سینما، سالن اجتماعات، مدارس،مساجد و اماکن پرجمعیت از این قبیل در مجاورت جایگاه های سوخت.
۳-۱- پلاک های مجاور در جایگاه های سوخت تا ارتفاع دو طبقه روی پیلوت بلامانع و به ازای هر طبقه افزایش ارتفاع نسبت به دو طبقه روی پیلوت بلامانع و به ازای هر طبقه افزایش ارتفاع نسبت به دوطبقه روی پیلوت عقب نشینی سه متر در ضلع مجاورت جایگاه سوخت رعایت و یا دیوار مجاور جایگاه، بدون هیچگونه روزنه و داکت با جبهه باز بطرف جایگاه سوخت و تأمین ایستائی بر حسب تحمل فشار۷کیلوگرم بر سانتیمتر مربع (۷ اتمسفر فشار ناشی از انفجار گاز مواد نفتی) در نظر گرفته شود

فهرست منابع :

۱.آموزش و ایمنی شرکت گاز ایران.

۲.افسری، معصومه. توصیه های ایمنی برای جلوگیری از حوادث خانگی.

۳.ایمنی ساختمان. پرتال تخصصی مهندسی بهداشت، ایمنی و محیط زیست.

۴.جمعیت هلال احمر و مدیریت بحران وزارت کشور. سالنامه آموزش همگانی.۱۳۸۹.

۵.افسری، معصومه. راهنمای ملی جامعه ایمن.۱۳۸۶.

۶.عدل، جواد. ایمنی در منزل.

۷.ابوالقاسمی، ریحانه. شاخصهای ایمنی در منزل.۱۳۹۰.

۸.خور شاهی، آذر. ایمنی در منزل .۱۳۸۹.

۹.چک لیست ایمنی مراکز مذهبی (مساجد، حسینیه ها، تکیه ها و …) با کد فرم: ۰۰/۰۳۱/FT

  1. هیبتی، خلیل، اصول شهروندی در فرهنگ ایرانی، موسسه انتشاراتی فرهنگی اشتیاق نور، چاپ هفتاد و ششم، ۱۳۹۰، صص ۷۲-۶۱

۱۱.بورنجان شیرازی، سعید، فرهنگ رانندگی، مجله موفقیت، شماره ۱۵۰، سال یازدهم، نیمه دوم شهریور ۱۳۸۷، ص ۶۱

۱۲.یوسف بهمن آبادی، آداب رانندگی،

 http://www.donya-e-eqtesad.com